5 Maddede 5G..!

İnsan modern çağın temel değerinin, Milan Kundera’nın “teknolojinin modern insana bahşettiği ekstazi” olarak tanımladığı, hız olduğunu iddia edebilir.

Türkiye’de yaklaşık 197.000 baz istasyonu var ve bunların 50.000’i İstanbul’da. Ama bu sayılar çok yakında ciddi bir şekilde değişecek.

Yetkililer, 2022 yılı içerisinde 5G ihalesinin yapılacağını ve ilk sinyalin 2023 yılında alınacağını duyurdular. Özetle, 5G geliyor.

Peki 5G hayatımızda neleri değiştirecek?

5 Maddede 5G’nin hayatımıza katacaklarını kısaca özetlemeye çalıştım;

1- Otonom Araçlar Yollarda!

Otonom arabalara geçilmesi yılda 1 milyon hayatı kurtaracak! Y. Harari

İstanbul son verilere göre en kötü trafiğe sahip şehirler arasında liste başı. Pandemi ile birlikte yollardaki araç sayıları azalmasına rağmen bu haldeyiz.

Her evde en az 1 araç var ve haftada toplam 40 saatten fazla aracımızı kullanmıyoruz. Haftada 168 saat var ve bu zamanın yaklaşık %75’inde aracımız ya garajda ya otoparkta yatıyor.

İstanbul’da Martı ve benzeri uygulamalarla scooter kiralamak insanların ulaşımını bir nebze rahatlatsa da, asıl fark elektrikli araçların kiralanması ile başlayacak. Artık saatlik araç kiralayabiliyoruz. Yaygınlaştığında trafik bir nebze rahatlar umarım.

Tesla ve Volvo gibi şirketler otonom araçlarını geliştirmeye devam ediyor.

5G’nin sağlayacağı katkı band genişliği ve düşük gecikme süresi.

Yerli otomobilimiz TOGG da 5G ve 4G internet bağlantısı ile üretilecek. Bosch yıllardır mevcut araçları otonom sistemlere çevirebilecek ara ürün ve sistemler üzerine çalışıyor. Yani mevcut araçlarınız da yarı otonom olabilecek. Aşağıdaki linkten videosunu izleyebilirsiniz.

İnsanın tepki süresi ortalama 300 ms. 4G ile ortaya çıkan gecikme ve tepki süresi ise 100-200 ms arasında. 5G ile bu tepki süresi teoride 1ms.

Bu da şu demek, otonom giden aracınız daha siz fark etmeden yola aniden çıkan bir yayayı fark edecek ve anında duracak. Evet, teknoloji bir kez daha insanı geçiyor! Kasparov 1997’de bir bilgisayara yenilince bu yenilgi başlamıştı zaten…

Mevcut altyapıya AI/ML ve akıllı yol teknolojileri eklendiğinde, otonom araçlar yollarda daha fazla görülmeye başlayacak. Şoförsüz araçlar arttığında, trafikteki insan kaynaklı kazalar da azalacak. Bunun yanında kaynak ve zaman tasarrufu da sağlanmış olacak.

Park yeri için insanlar daha az kavga edecek. Makas atmak için AI üzerinden yama arayan gençler muhtemelen olacak ama makas da yasaklanır umarım.

Hatta insanlar trafikte daha az küfredecek. Bedavadan sevap point! 😊

2- Kadıköy’de Yatırımlık NFT Arsa!

Netflix’in başkanı Reed Hastings, şirketin baş rakibinin uyku olduğuna inanıyor. Hepimizin evinde internet var ve her geçen gün daha yüksek band genişliklerine ihtiyaç duyuyoruz. Fiber altyapının olmadığı yerlerde son kullanıcılar için bu büyük bir sorun.

5G ile birlikte SIM Card destekli WiFi AP cihazların kullanımı da artacak. Dolayısı ile evlerimize kablo çekilmesini beklemeden, alacağımız bir AP cihaza SIM Card takarak, operatörün baz istasyonu üzerinden doğrudan internete erişim sağlayabileceğiz. Evdeki cihazın yerini de istediğimiz gibi değiştirebileceğiz.

Gelsin daha fazla kedi videosu 😊

Günümüzün popüler konusu Metaverse.

Operatör reklamlarında bile -Z Kuşağı- olarak tanımladığımız gençlerimizin Metaverse ile ilgileri ve ihtiyaçları göz önünde tutuluyor. 9 yaşındaki oğlum büyüyünce “Online Öğretmen” olmak istiyor. 4 yaşındaki ise PS4 oyunlarında giderek uzmanlaşmaya başladı, kendi sanal karakterini şimdiden oluşturuyor.

Çocuklar online oyunlarda buluşmaya, sohbet etmeye ve (a)sosyalleşmeye devam ededursun, büyükler de NFT vasıtası ile dedelerinin zamanında Kadıköy’de almadığı arsaları sanal NFT borsaları üzerinden satın alma yarışına girdiler. Artık sadece parası olan değil, hızlı olan da kazanıyor.

Ne de olsa bir maymun resmine milyonlarca dolar para veriliyor, Picasso tabloları NFT olarak kapış kapış gidiyor.

Bizim kafa yine arsa yatırımına gidiyor gerçi.

Çok param olsa NFT’den arsa kapatırdım zamanında dememek için, parası olan alıyor NFT’leri.

İnsan beyninden tarihte hiçbir zaman bu kadar çok veriyi takip etmesi beklenmemişti. Herhangi bir konunun uzmanı artık daha zor yetişiyor, ama herkes her şeyden biraz biliyor.

5G ile bu hız yarışına ortak olabileceksiniz.

Eskiden Asya’daki ülkelerin ele geçirdiği ucuz iş gücü alanından yakınırdık. Adamlar daha ucuza üretiyor diye hayıflanırdık. Kalitesinden şüphe ederdik. Artık katma değeri olmayan herhangi bir ürün, yazılım, donanım, hatta tarım bile otonom robotlar tarafından üretim yapan sistemlerle donatılacak. Yani insanlık hiç sınanmadığı gelişimlerin ortasında yolunu bulmaya çalışacak.

Metaverse eğitimi ile kepçe operatörü sertifikası veren bir belediyenin haberini gördüm geçenlerde. Yakında pilotlar da bu eğitimle lisans sahibi olacaklar.

Gelecek neslin de bundan geri kalmaması için en çok ihtiyaç duyacağı şey veri ve iletişim altyapısı.

Tezli yüksek Lisans, tezsiz yüksek lisans gibi 5G’li evin öğrencisi, 5G’siz evin öğrencisi şeklinde ayrım dahi mümkün ilerde.

2030 yılında çocuğunuz, “Evimizde 5G olsaydı ben de pilot olurdum!” diyebilir mi?

Sanmam, çünkü o zamana kadar otonom pilotlara çoktan geçmiş oluruz 😊

En iyisi başka meslek seçmek! Sanal pilot da olabilir!

3- Fabrikalar Hızlanıyor!

Fabrikalarda kurulacak olan 5G/PLTE altyapıları ile bir çok uygulama ve sistem kablosuz altyapıya entegre olacak. Örneğin mevcutta kullanılan AGV otonom araçlar WiFi altyapısı yerine daha yüksek band genişliğine sahip, tepki süresi daha kısa olan kablosuz altyapılar sayesinde daha hızlı ve efektif çalışacak.

Fabrikalarda 3 milyondan fazla robot var, bunların kablosuz sistemler vasıtası ile yönetim ve kontrolü ise çok daha yüksek üretim hızına ve düşük üretim maliyetlerine zemin hazırlayacak. Bugüne kadar birçok fabrika gezmiş biri olarak, mevcut kablolu altyapının ne kadar zor ve maliyetli bir şekilde yönetildiğini gözlerimle gördüm.

Bu kaynak israfının önüne geçtiğimizde, muhtemelen ürünlerin maliyetleri ve dolayısı ile fiyatları düşecek.

Pek değinilmeyen ama önemli olduğunu düşündüğüm bir husus da “bağlanabilirlik”.

5G bağlantı noktalarına bağlanabilen cihaz sayısı, 4G bağlantı noktasına bağlanabilenden 10’larca kat fazla. Bu da demek oluyor ki, sadece telefonunuz değil yakında gözlüğünüz, saatiniz(hala bağlamadıysanız), cüzdanınız, evdeki koltuğunuz, zımba makinanız bile birer IoT’ye dönüşecek ve networke dahil olacak. Hepimizin yeni evcil hayvanı otonom temizlik robotlarını saymıyorum bile. Onlar çoktan sistemdeki yerini aldı!

4- Mağazaları Kapatma Zamanı Geldi!

Kendi mağazasını Metaverse’de açan şirket sayısı hızla artıyor. Belirli bir noktadan sonra kendi ölçüsünü bilen insanlar (hatta kendi avatarını yaratanlar) sanal mağazalarda ürünleri deneyebilecek. Dolayısı ile büyük bir yatırım ve işletme maliyeti gerektiren mağazaların sayısı giderek artacak. Hatta hiç gerçek mağazası olmayan yeni markalar türeyecek. Şuanda bile e-ticaret siteleri sazı eline almış durumda. 5G ile kapasite ve hız arttıkça mağaza sayıları da giderek düşecek.

5G’yi uygulayan ilk ülkelerden olan Güney Kore’de kişi başına 3 katına çıktı. Ve giderek artıyor. Aslında insanoğlu ihtiyacının ne olduğunu, kendisine çözüm sunulmadığında bilemiyor.

Bugün ortalama bir AVM’de 50’den fazla mağaza var. Bu sayı giderek düşecek. Sizi bilmem ama ben şimdiden mağazada deneyip e-ticaret üzerinden satın alanlar kervanına katıldım. Sistem böyle devam ederse, zincir mağazalar gerçek dünyada ne kadar çok mağazası olduğu ile değil, metaverse’de ne kadar çok mağazası olduğu ile öne çıkacak.

Global şirketler bir bir gerçek ofislerini kapatmaya ya da küçültmeye gittiler. İş ilanlarında bile çalışma şartları “Hibrit” olarak tanımlanıyor. Kampüs ofisler mantar gibi çoğalmaya, plazalar ise sinek avlamaya başladı. Çalışma şeklimiz değişti ve bu gündelik hayattaki birçok şeyi etkiledi. Mahalle bakkalından bile alışverişi artık uygulamalar üzerinden yapıyoruz.

Üzgünüm ama bir bakkalınız ya da bir mağazanız varsa, yatırımınızı farklı yerlere kaydırmanın zamanı gelmiş olabilir

5- Sağlıkta Dijital Dönüşüm!

En sonunda 5G üzerinden uzaktan ameliyat yapılmaya başlandı. Bu müthiş bir şey. Düşünsenize, kilometrelerce uzaktaki doktorunuz evinden ameliyat yapabilecek, yolda geçen zaman da artık sağlık sistemine dahil edilebilecek.  

Afrika’da hala hastanelerde kan ihtiyacından ölen hastalar var. Drone/uçak sistemleri ile bu soruna bir nebze çare bulunsa da, 5G ile asıl sağlıkta dijital dönüşüm yaşandığında insanlık büyük bir yol kat etmiş olacak.

Ateş bulunana kadar insanlık bakteri ve virüsler dolayısı ile ölüp gidiyordu. 5G ile artık insan hayatı daha değerli hale gelecek. Düşünsenize, yaralıyı hastaneye götürene kadar müdahale edecek bir AI ve bu ara yüze sahip ambulanslar. Hatta hastayı ameliyathanede bekleyen doktor ile canlı bağlantı.

2011 yılında rahmetli dedem kalp krizi geçirdiğinde ambulans adresi bulamamış ve çok geç gelmişti. O zamanlar bu sistemler yoktu ama olsaydı yol bulmak bir sorun olmaktan çıkacaktı, belki de müdahale ekibi daha yoldayken evdekilere neler yapması gerektiğini anlatacaktı.

Dedem hala hayatta olur muydu bilmem ama bugün başkalarının dedeleri, babaları, anneleri, sevdikleri hayatta. Teknoloji belki de ilk defa insanlığın bu kadar yararına kullanılacak.

Yukarıdaki maddelere tarım, hayvancılık, ulaşım ve turizmdeki yenilikleri de elbette ekleyebiliriz. Ön görmediğimiz birçok değişim, şu anda genç beyinler ve tecrübeli veteranlar tarafından geleceğe hazırlanıyor.

Bize düşen, bu değişime ayak uydurmak ve tadını çıkarmak…

Takipte kalın!

Satış sizinle olsun!